What is Halloween?

Halloween ڇا آهي؟

ڪالهه رات عيسائين جي catholic فرقي پاران هر سال وانگر 31 آڪٽوبر تي Halloween واري رات ملهائي وئي. منهنجي فيس بوڪ تي هڪ فلپائني دوست آهي، جيڪا منهنجي انگريزي ليکن جي مداح آهي، هن مون ڏي هالو وين جون مبارڪون موڪليون ۽ اها تصوير به ٽيگ ڪئي.

پر رات مان سمهي پيس، 3 بجي کن اٿيس (رات جو)، فريش تي فيس بوڪ تي آيس ته ڪجهه ٽيگ هيا، جن ۾ هڪ ٽيگ هالو وين جو به هيو

مون کائنس پڇيو : ”اوهان هي هالو وين ڇو ملهائيندا آهيو؟“

هن جيڪو جواب ڏنو، مان هيٺ لکان ٿو:

”حسام! جيستائين منهنجو تجربو آهي ته 31 آڪٽوبر جي رات جو گذاري ويل ماڻهن جا روح جاڳي پوندا آهن ۽ ان رات جو ماڻهو ڏائڻين ۽ جنن جهڙا لباس ۽ ڪپڙا پائي اهو ڏڻ ملهائيندا آهن، ان جو مطلب اهو هوندو آهي ته جيڪي اسان جا پيارا گذاري ويا هوندا آهن، اسين انهن کي ياد ڪندا آهيون، پر اهو اسان وٽ (يعني فلپائين ۾) پهرين ۽ ٻي نومبر تائين ملهايو ويندو آهي.
مان وڌيڪ بيان ڪري نٿي سگهان، ته اهو سڀ ڪيئن شروع ٿيو پر اسين ان کي رويت طور هر سال ملهائيند آهيون ۽ اسانکي ان ڏڻ کي ملهائڻ جي ضرورت به هوندي آهي. اميد ته تون واري بيان ڪيل وصف کي پسند ڪيو هوندو!“
مان هن کي چيو: ” زبردست ، واه جي وضاحت ڪئي اٿي، ان کان وڌيڪ خوبصورت وضاحت جي ضرورت به ناهي، تمام سٺو“

هوءَ خوش ٿي وئي، وري مون کائنس ٻيو سوال ڪيو:

”ڇا تون ڪرستاني آهين (عيسائڻ) ؟“

هن سادو جواب ڏنو:

”مان ڪيئٿولڪ آهيان”

منهنجو تجسس وڌي ويو، وري مون کائنس پڇيو:

”ڇا توکي خبر آهي ته ڪيئٿولڪ ۽ عيسائيت ۾ ڪهڙو فرق آهي؟“

هن جواب ڏنو:

”ڪيئٿولڪ امڙ مريم (Mama Mary) ۾ يقين رکندا آهن، جيڪا حضرت عيسيٰ جي امڙ آهي ۽ هو اسان جو بچائيندڙ (savior) آهي... پر... ڪرستاني... امڙ مريم کي ناهن مڃيندا، مان ايترو ئي ڄاڻان ٿي“

مون کيس جواب ڏنو:

”عيسائيت ته هڪڙو ئي مذهب آهي، پر ان جا ڪيترائي فرقا آهن، جهڙوڪ ڪئٿولڪ، پروٽسٽنٽ ۽ ٻيا وغيره“

هن چيو:

”ڪا ڳالهه ناهي، ٿي سگهي ٿو ائين هجي، پر اهو بهتر آهي ته هڪ عقيدو هجي، جنهن کي ماڻهو مڃي، اهو منهنجو خيال آهي“

اهي سڀ ڳالهيون ٻڌڻ کانپوءِ مون کيس چيو مهرباني ۽ مون ڏانهنس هڪ لنڪ موڪلي، جيڪا هالو وين جي حوالي سان آهي،

اها هتي به رکان ٿو، جيڪڏهن ڪير ڏسڻ چاهي.

ان لنڪ لاءِ هن به موٽ ۾ مهرباني ڪئي.

اختتام:
يعني ڪيترائي عيسائي اهڙا به آهن، جن کي اها به خبر ناهي ته هو عيسائي آهن پر پنهنجي فرقي کي ئي هو مذهب سمجهن ٿا.

حسام ميمڻ

31 آڪٽوبر 2012

 ____________________________________

هن ڏڻ جو اصل نالو All Hollow’s Eve آهي ۽ لنڪ هيءَ آهي:

http://en.wikipedia.org/wiki/Halloween

Who is Bald man

ٺوڙهو ڪير  آهي

ٺوڙهو هڪ ڪردار آهي، ٺوڙهو هڪ علامت يعني symbol به آهي، ٺوڙهو دوست به آهي، ٺوڙهو دانشور به آهي، ٺوڙهو دشمن به آهي، ٺوڙهو ڪامورو به آهي، ٺوڙهو اردلي به آهي، ٺوڙهو ڊاڪٽر به آهي، ٺوڙهو حڪيم به آهي، ٺوڙهو سياستدان به آهي، ٺوڙهو ڀورو به آهي، ٺوڙهو ڇورو به آهي، ٺوڙهو وڏي شيءِ آهي، هي اهو ٺوڙهو آهي، جيڪو حالتن مطابق رنگ ته مٽيندو آهي سانڊي وانگر، پر ڪڏهن ڪڏهن هن جي چلڪڻي ٺوڙهه تي مون اڇا ڪارا وارَ به ڦٽندي ڏٺا آهن.

 ٺوڙهو ته ٺوڙهو آهي، پر ٺوڙهيءَ وارو ڪردار مون في الحال پاسي ڪري رکيو آهي، اهو به ڪجهه ئي ڏينهن ۾ ظاهر ٿيندو ٺوڙهيءَ جا قصا به ڪمال آهن، مان حيران ٿي ويس، جڏهن هڪ دفعي ٺوڙهيءَ کي ٺوڙه تي جهوڙو ڏٺو، وري ڀوري رنگ جي چوٽي، مطلب ته ٺوڙهو ۽ ٺوڙهي منهنجي زندگيءَ جا ٻه اهم ڪردار آهن، اميد ته اوهان فيس بوڪ تي مون واري وال تي پهريان ٺوڙهي ۽ پوءِ ٺوڙهيءَ جي قصن کي قدر جي نظر سان ڏسندا، ڪڏهن ڏندين آڱريون اچي وينديون اوهان کي، ڪڏهن کلي کلي کيرا ٿا پوندا، ڪڏهن روئڻو به پوندو اوهان کي، انيڪ رنگ ۽ انيڪ ڍنگ آهن، منهنجي ٺوڙهي دوست ۽ ٺوڙهي سهليءَ جا؛ ڪهڙا ٻڌائي ڪهڙا ٻڌايان.

مونکي ائين ٿو لڳي ته symbolism دنيا جي وڏي شيءِ آهي ۽ مان آهستي آهستي فڪشن ۾ ڦاڙها مارڻ شروع ڪيا آهن، سڀني پڙهيل لکيل، دانشورن کي خبر آهي ته فڪشن معنيٰ ڪوڙ، امر جليل جي ليکن جي مسقل عنوان وانگر سڀ ڪوڙ، ڀلي اوهان کي سچ لڳي، ڀلي اوهان حقيقت سمجهو، پر هوندو سڀ ڪوڙ، ڪوڙ جا ڪٽ اڏبا، ڪوڙ ئي ڪوڙ..!

حسام ميمڻ

19 آڪٽوبر 2012

ڊاڪٽر پرڀو مل جو ڪمال

ڊاڪٽر پرڀومل جو ڪمال

مونکي خبر ناهي ته ڀرڀو مل کي ڪير سڃاڻي يا نه، مونکي به گهڻي خبر ناهي، پر هڪڙي خيرپوريءَ ذري گهٽ سال اڳ مونکي ٻڌايو هيو ته هو خيرپور جو آهي. 

مان پرڀو مل کي هن جي ڪتاب معرفت سڃاڻا، مونکي ياد آهي ته هن جو ڪتاب مان شڪارپور ۾ گل ڪتاب گهر تان ورتو هيو، گل ڪتاب گهر به هاڻي بند ٿي ويو آهي، ڪيترائي سال اڳ، تقريبن اڄ کان 10 سال اڳ جي ڳالهه آهي، اهو ڪتاب ٿي سگهي ٿو، مون واري لائبريريء

َ ۾ موجود هجي يا ڪير پڙهڻ لاءِ وٺي هيو، چڱيءَ طرح ياد ناهي

ڪتاب جو نالو گهڻو ڪري ”جنس ۽ سماج“ هيو، هن ڪتاب جي خوبي اها ئي هن واڻي ليکڪ بهادريءَ کان ڪم ورتو ۽ سيڪس تي کلي عام لکيائين، ان کان اڳ اسان وٽ اهڙي جرئت ڪنهن نه ڪئي هئي، ڇو ته جنس اهڙي شيءِ آهي، جنهن سان ڪيترن ماڻهن وٽ ان حوالي ڪيتريون ئي ڏندڪٿائون آهن ۽ ان سان گناه جو تصور به جڙيل آهي، ڪجهه ڳالهيون مون کي ياد آهن، ان ڪتاب جون:

1. هن انهن سڀني لفظن کي رد ڪيو ، جيڪي عربي يا فارسي ٻوليءَ جا آهن ۽ انهن کي باادب سمجهيو ويندو آهي، جڏهن پنهنجي سماج ۾ جن جنسي عضون جا نالا جيئن عام رواجي طور کنيا يا ورتا ويندا آهن، انهن کي بد اخلاقي سمجهيو ويندو آهي يا وري گناه.

2. تقريبن جنسي عضون جا نالا پوءِ مرد جو جسم هجي يا عورت جو، هن عام رواجي طور استعمال ٿيندڙ لفظ استعمال ڪيا ڪتاب ۾، مان هڪ مثال ڏيندو هلان ته هن ”مشت زني“ بدران ”مٺ هڻڻ“ لفظ کي ترجيع ڏني ، اهڙي طرح هن بين جنسي عضون جا نالا به سنوان سڌا عام اسعتال ٿيندڙ رکيا، جيڪي جيئن سنڌيءَ ۾ استعمال ٿيندا آهن، مثال طور هن عورت جي جنسي عضوي کي ”فرج“ بدران اهو ئي نالو لکيو، جيڪو سنڌيءَ عام طور مروج آهي، جيڪو عام ۽ خاص سمجهي ٿو

3. هن اهو به لکيو هيو ته ”مٺ هڻڻ“ ڪو نقصان نه ٿيندو آهي، ماڻهو چوندا آهن ته جيڪڏهن ڪو نوجوان ائين ڪري ٿو ته ان سان جسم مان جهرڪيءَ جيترو گوشت ڳري ويندو آهي، اها هڪ جنسي ڏندا ڪٿا آهي، جيڪا ڳالهه اڻڄائيءَ جي ڪري مشهور آهي

4. پرڀو مل هن ننڍڙي ڪتاب ۾ ڪارٽونن جهڙيون تصويرون به ڏنيو هيون، ته ڪهڙيون ڪهڙيون جنسي پوزيشنس آهن، 

مطلب ته ڪتاب ۾ جديد جنسي ۽ جنسي پيدواري صحت جي حوالي سان سڌو سڌو ڳالهايو هيو

اڄڪلهه جنسي صحت جي حوالي سان سنڌ ۽ پاڪستان ۾ ڪيترائي ادارا ڪم ڪرن ٿا، مثال طور ميري اسٽوپس، آهنگ، فئملي پلاننگ ايسوسيئشن آف پاڪستان، فئملي پلاننگ ايسوسيئشن ته تڏهن کان ڪم ڪري ٿي، جڏهن پاپوليشن واري منسٽري به پاڪستان ۾ نه هئي. پا ان وقت رڳو آباديءَ تي ڪم ڪندو هيو اهو ادارو، هاڻي جنسي صحت جي حوالي سان ڪم، هن اداري جو اهم جذ آهي، ايستائين جو فئملي پلاننگ پوئتي پئجي وئي آهي ۽ جنسي صحت اڳتي نڪري آئي آهي، سائنسي طور شين کي سمجهڻ جي ضرورت به آهي.

اهو به ٻڌائيندو هلان ته هن فئملي پلاننگ ايسوسيئشن جي پاڪستان لاءِ صدر مهتاب اڪبر راشدي آهي، ۽ ڪراچي ريجن جي وائيس پريزيڊنت عناديل راشدي آهي، جي مهتاب اڪبر راشدي آهي، اهي ماڻهو ڪندا ڪجهه ناهن، بس انهن جو ڪم هيڏي هوڏي اندر ٻاهر گهمڻ ڦرڻ، پروگرام ۽ سيمينار اٽينڊ ڪرڻ آهي، ۽ جنسي صحت ۽ آباديءَ جي حوالي سان ٻه چار لفظ ڳالهائڻا آهن ۽ بس

خير، ڪوئي دوست اهو ڄاڻي ٿو ته پرڀو مل ڪٿي آهي، ڇا هن ڪو ٻيو ڪتاب به لکيو، مونکي جنهن خيرپور جي همراه اهو ٻڌايو ته پرڀو مل خيرپور جو آهي، اهو همراهه به فئملي پلاننگ ايسوسيئشن آف پاڪستان ۾ آهي، هن جهڙو ڪرپٽ ۽ ماڻهو مون ٻيو ڪٿي به نه ڏٺو آهي.. ان تي وري بيهر لکبو

ڪتاب جو نالو : جنسي مسئلا ۽ انهن جو حل

حسام ميمڻ
20 آڪٽوبر 2012

Dedication for politicians of Sindh

سنڌ جي سياستدانن جي نانءِ آمريڪي شاعر جو هڪ شعر

=====================================

هڪ آمريڪي شاعر Holmes جو شعر آهي، جيڪو مونکي وڻيو، هي همراه پنهنجي ڪتاب The autocrat of Breakfast-Table جي ڪري به مشهور آهي، خير هن جا وڏا ڪارناما آهن، جيڪي ڪنهن ٻئي دفعي لکبا پر في الحال اهو شعر ڏيان ٿو جيڪو مونکي هيئنر وڻيو آهي، ان شعر ۾ هڪ سٺو پيغام آهي، خاص طور انهن سياستدانن جي لاءِ معنيٰ خيز آهي، جيڪي به ”روٹی، کپڑا اور مکان“ جون ڳالهايون ڪندا آهن، پر مليو ڪجهه به ناهي، سواءِ مهانگائي، اڻ سڌي ٽيڪس ڀرڻ، ۽ عدم اطمينان جي:

My wants are few

I only wish a hut of stone

(A very plain brown stone will do) 

That I may call my own

حسام ميمڻ

31/10/2012

Of Rehan Mangi

Of Rehan Mangi
==========

some years back
my friend was admitted in Agha Khan after accident
he was in ICU 
We sat in the waiting room
my friend told:
How beautiful and neat and clean is the hospital!
I replied him:
It doesn't matter, either it is beautiful or not, 
look, all are in anguish 
like patients in JPMC

on the next day
I came to know my friend (Rehan Mangi)
died there
though the hospital was beautiful
and neat and clean

31/10/2012

There is God, there is no God

There is God, there is no God
==================

Stephen Hawking wrote a book 

"From Big Bang to Black Hole - brief history of time"

in that book he wrote there is force in the universe, which is named differently, that force is God

Stephen hawking has written a book recently under the title of 

"The Grand Design"

he believes now, there is no God in the universe

31/10/2012

I purchased your father

I purchased your father
===============

He said: "you criticized my father, who is a great poet and scholar"

I told him I purchased his father's books from the market and it was not in my mind either he was your father or not, I paid for his books, I paid for your father and when your father wrote false or phony thing, why didn't you prohibit to write such things, where were you, if he was your father. Bear in mind, he didn't write for you, though he was your father and prohibit not me to express the things I feel after going through the books of your father, I do not have jealousy with your father, by the way, who told you not to criticize the man, either one is poet or scholar..!

1/11/2012

Meeting with Farooq Soomro

فاروق سومرو سان ڪچهري

گهڻن ڏينهن کان پوءِ هن سان ملاقات ٿي، مان جڏهن به هن سان ملندو آهيان ته هلڪو ٿي پوندو آهيان، هن سان ملندو آهيان ته ائين لڳندو آهي، پااڻ سان مليو آهيان.هن سان کوڙ سارا ناتا آهن، هڪ ته هو به شڪارپور جو آهي ۽ مان به، هو به عاشق آهي ۽ مان به، هو به گهڻو پڙهندو آهي ۽ مونکي به ڪتابن جي چوس آهي، هو مست الست آهي ۽ مان به پنهنجي طبعيت ۾ يڪتا. هن جو به سورن سان سنگ هوندو آهي ۽ مان 
هر صبح جو لطيف جي بيت جي اها سٽ ورجائيندو آهيان

پاڙي ناهي پروڙ، ته ڪا رات رنجائي گذري

رات گهڻن ئي شين تي حال احوال ٿيا، ڪجهه موضوع هي هيا؛

ٻوٽا ۽ وڻ، شڪارپور شهر جا ماڻهو ۽ واقعا، گرو رجنيش، خوشونت سنگهه، شيخ اياز، سنڌ، سياست، ايس پي ايل جي او، ڪراچي، مهاجر، ٻروچ، سنڌي، قبائليت، فيس بوڪ، ڊاڪٽر غلام جيلاني برق، غلام رباني آگرو ۽ هن جا ڪتاب، شمشير الحيدري، قبرستاننن تي قبضا، پٺاڻ، پناهه گير، مذهب، ٿر ۽ ٿريا، ڪرپٽ ڪامورا، آرٽسٽ، يوٽيوب، هند جي ڪريا ڪرم جي رسم، سَتي، انگريزي، اردوءَ جا شاعر، انڊيا جا سفرناما، 20_20 اسٽريٽجڪ پلان، ڪراچيءَ جو انفرااسٽرڪچر، ٽيليگراف پلانٽ، پپل جو ذڪر، هوليءَ جا هانڊا، پارٽيشن کان اڳ جا سيٺيون ۽ ديوان، غير سرڪاري تنظيمون، سنڌي مهمان نواز، ضياالحق، مشرف، ارباب رحيم، اياز سومرو، سنڌي اخبارون، آواز چئنل، نادر مگسيءَ جي زال جي وڊيو، سسئي پليجو، ثقافت کاتو، ناز سنائي، عطا محمد سومرو، فيس بوڪ جا فيڪ آءِ ڊي، عقيل سومرو، جتوئي، مهر، يش چوپڙا، سي سي ايس پاس ڪندڙ ڪندڙ نوجوان، سائنو سائيٽس (sinusitis)، نيپئر، برٽن، ماءِ شڪارپور، سگهڙ عورتون، عشق، رشوت خور آفيسر، مفاد پرست دوست، غربت، فقيري، ۽ ٻيو الائي ڇا ڇا هڪٻئي سان ونڊيوسين پئي.

منهنجي دعا آهي ته هو خوش رهي ۽ آباد رهي!

حسام
22/10/2012

رهجي ويل منظر

رهجي ويل منظر  (ناول)

ماڻهو چوندا آهن ته طارق عالم ابڙو جو ناول ”رهجي ويل منظر“ شاندار آهي، اهڙو ناول ڪڏهن اسانوٽ لکيو ئي ناهي ويو. مان به اهو ناول سنڌ يونيورسٽيءَ جي دور دوران پڙهيو هيو، مون کي به وڻيو هيو، پر اهو هڪ فيز هيو، جيڪو ڪڏهن جو پورو ٿي ويو، هاڻي مون وٽ ان ناول لاءِ اهو چاهه بنهه ناهي، مان سمجهان ٿو هڪ دفعو پڙهڻ جهڙو ئي، خاص ڪري جوانيءَ جي اڀرندڙ ڏينهن ۾، ان کان پوءِ ان جي ايتري گنجائش نٿي رهي

 زندگيءَ ۾، اهو منهنجو ذاتي رايو آهي، مان هڪ پڙهندڙ آهيان، اها منهنجي راءِ آهي

اسان وٽ ماڻهو وڌاءُ ڪندا آهن، فلاڻي شيءِ اصل شاندار، بي مثال الائي ڇا ڇا، دل چوندي آهي جيڪر نه پڙهان ها ته شايد اها ٻاڙ سڄي عمر رهي ها پر ان کي پڙهي پنهنجي ٻاڙ ئي ختم ڪري ڇڏي، پر ڪجهه ناول اهڙا آهن، جن کي پڙهيو آهي، وري دل چوندي آهي پڙهان، ڪي ڪي شيون ورائي ورائي پڙهڻ جهڙيون هونديون آهن

مان اهو نٿو چوان ته ناول مزي جو ناهي، ناول سٺو آهي، پر ان جو content ايترو اثرائتو ناهي، جو وري ٻيهر پڙهجي، دوستن پڙهيو هوندو، انهن شايد ورائي ورائي به پڙهيو هجي، پر مون ان کي هڪ دفعو پڙهڻ جهڙو ئي سمجهان ٿو

اڄ خوشونت سنگهه کي پڙهان پيو ته سنڌي ناول به ياد اچي ويا، سوچيو ته اپڊيٽ لکي وٺان

حسام ميمڻ
26/10/2012

Paraphernalia of Sorrows

Paraphernalia of Sorrows

How powerfully Latif Saeen depicted and illustrated the painful soul's sorrowful and perilous situation, it faces ahead during the journey to get reunion with beloved:

"poor woman carries paraphernalia of sorrows in her heart"
(ويچاريءَ کي دل ۾، سُورن جو سامان)

How deep and figurative style to state the mental stress beautifully, it is not only poetry but also a message of inflicted souls, they 

feel to perform well, the more the sorrows, perform they better.

The aforesaid line from the poetry of Latif Saeen really have catharsis of mine, I suffer together with the soul, who faces hardships during the journey of life to meet the beloved.

Tailpiece:

We avoid sorrows, 'cause sorrows get you into troubles and you never can rest and we are habitually restful souls.

Hisam Memon
29/10/2012

The book of Nonsense

The Book of Nonsense 

I have completed reading of Edward Lear's book "A book of Nonsense", this books was first published in 1894. I suggest, if someone wants to know more about Edward, googling will help or wikipedia will be fine to know more about his profile.

His book is comic one but really nice one and about children, I was laughing suddenly when kept reading. I am sharing some pieces here:

There was an Old Man 

on some rocks,
Who shut his Wife up in a box:
When she said, "Let me out," he exclaimed, "Without doubt
You will pass all your life in that box."
________________________

There was an Old Derry down Derry,
who loved to see little folks merry;
So he made them a Book, and with laughter they shook
At the fun of that Derry down Derry.
________________________
There was an Old Person of Chili,
Whose conduct was painful and silly;
He sate on the stairs, eating apples and pears,
That imprudent Old Person of Chili.
___________________________
There was a Young Lady of Troy,
Whom several large flies did annoy;
Some she killed with a thump, some she drowned at the pump,
And some she took with her to Troy.
____________________________
There was a Young Lady of Hull,
Who was chased by a virulent Bull;
But she seized on a spade, and called out, "Who's afraid?"
Which distracted that virulent Bull.
___________________________
There was an Old Man in a tree,
Who was horribly bored by a Bee;
When they said, "Does it buzz?" he replied, "Yes, it does!
It's a regular brute of a Bee."
___________________________
There was an Old Man who said, "Hush!
I perceive a young bird in this bush!"
When they said, "Is it small?" he replied, "Not at all;
It is four times as big as the bush!"
___________________________
There was an Old Man with a flute,—
A "sarpint" ran into his boot!
But he played day and night, till the "sarpint" took flight,
And avoided that Man with a flute.
___________________________

Go through the book, though it was written for children but elders can also enjoy, it is pictorial, that really tastes well

Hisam Memon
29/10/2012

Nonsense poetry and the Book of Nonsense

هزليه شاعريءَ جو حادثو ۽ بيوقوفيءَ جو پستڪ – (ساروڻي)

مونکي ياد آهي ته شڪارپور ۾ ادبي گڏجاڻيون ٿينديون هيون ۽ مان اڪثر ويندو هوس ۽ ڪوشش ڪندو هوس ته ناغو نه ڪيان، هڪ ته فارغ هوندو هوس، ٻيو دوستن سان ملاقات ٿيندي هئي هفتي هفتي، اهي گڏجاڻيون هونئن ته مختلف هنڌن تي به شڪارپور ۾ ٿينديون هيون، پر آخري گڏجاڻيون شڪارپور جي بيدل پبلڪ لائبريريءَ ۾ ٿينديون هيون، اهڙين گڏجاڻين کي اڪثر دوست سٽنگ يعني ويهڪ به چوندا هيا.

هڪ دفعي جي ڳالهه آهي هڪ دوست پنهنجي شاعري تنقيد لاءِ پيش ڪئي، ان ان کي ٻڌو، جڏهن منهنجو وارو آيو ته مان سادري طرح اهو چيو ته

هيءِ شاعري هزليه شاعري جي دائري ۾ اچي ٿي، اسين انکي انگريزيءَ ۾ نان سينس پوئٽري به چئي سگهون ٿا ۽ اهڙي شاعري اردوءَ ۾ به ڪئي وئي آهي، بس منهنجي ڳالهائڻ جي دير هئي، تخليقار صفا چڙي پيو، اصل ڪاوڙجي پيو، پر ڪيترن ئي دوستن کي هزليه جي ڄاڻ نه هئي، ٿي سگهي ٿو ڪجهه دوستن کي هجي به پر مون کان سوا ان کانپوءِ به ڪڏهن ڪنهن هزليه شاعريءِ جو ذڪر نه ڪيو.

همراهه چڙي ويو منهنجي لاءِ چئي رهيو هيو ته ائين ته صفا نه ڪبو آهي جو شاعريءِ کي نان سينس چئجي. مان پريشان ٿي ويس، پر کيس لنوائي ڇڏيو ڇو ته هن جي شاعريءَ ۾ هزليه شاعريءَ وارو پهلو نمايان هوندو هيو، پر مسئلو اهو هيو ته اسانجي دوستن هزليه يا نان سينس شاعريءَ کي جهڙوڪ گار سمجهيو، جڏهن ته ان جو مطلب هيو ته شاعريءَ مان ڪو سينس ئي نه پيو اچي، سمجهه ۾ ئي نه پئي اچي، جهڙوڪ اڻڄائيءَ ۾ مشڪري هجي، پر شاعر صاحب ته سنجيدگيءَ سان اهو اسم کڻي آيو هيو، ان ۾ هن جو ڏوهه به نه هيو، ۽ مطالعي جي کوٽ ڪري، به اهو مسئلو هيو.

اڄ ان ڳالهه کي سال ٿي ويا، مان اڄ تازو ايڊورڊ ليئر جو ڪتاب پڙهي پورو ڪيو، آهي، جيڪو نان سينس شاعريءَ جو بادشاهه ليکيو ٿو وڃي، هن جو ڪتاب اڄ نان سينس يا هزليه شاعريءَ جي حوالي سان ڪلاسڪ سمجهيو وڃي ٿو، هن جي ڪتاب جو نالو

The book of Nonsense

آهي ۽ پنهنجي هڪ خاص صنف لمرڪ جي ڪري جڳ مشهور آهي، لمر ڪ شاعريءَ جي صنف آهي، جنهن کي سنڌيءَ ۾ پنج سٽو ، پنجڙو يا پنجڪڙو به چئي سگهجي ٿو .لمرڪ ۾ عقل جي ڳالهه مشڪريءَ ۾ ڪري سگهجي ٿي، جنهن ۾ طنز ۽ مذاح جو پهلو ٿين ٿا ۽ بي وقوفيءَ واريون ڳالهيون به ڪري سگهجن ٿيون، لمرڪ جي انگلينڊ ۾18 صديءَ کان  شروعات ٿي ۽ ان کي عروج تي ايڊورد ليئر 19 صديءَ ۾پڄايو.

اسان جي ماڻهن کي چڙڻ جي ضرورت نه آهي، بي وقوفيءَ واريون ڳالهيون يعني جن ڳالهين ۾ عقل نه هجي، يا عقل جي خلاف ڪيل ڳالهه هجي، يا جنهن ۾ وقوف يعني ڪگنيشن نه هجي، اهڙين ڳالهين کي بي وقوفيءَ واريون ڳالهيون چيو ويندو آهي نڪي ان کي گار يا گٿو لفظ چيو وڃي

ايڊورڊ ليئر جو ڪتاب“ بي وقوفيءَ وارو پستڪ” يعني دي بوڪ آف نان سينس پڙهيو ويندو ته اندازو ٿي ويندو ته شاعريءَ جي اها به هڪ سٺي صنف آهي، جنهن ۾ سهڻي طرح خيالن جو اظهار ڪري سگهجي ٿو، جيئن ايڊورڊ ڪيو آهي، بي وقوفيءَ وارو پستڪ ٻارڙن جي لاءِ لکيو ويو هيو، ۽ شاعريءَ سان گڏ تصويرون به ڏنيون ويون هيون ته جيئن بار اها شاعري به پڙهن ۽ تصويرون ڏسي ڳالهه کي چڱيءَ طرح سمجهي به سگهن

هڪڙو لمرڪ نموني طور ڏجي ٿو، جيڪو 1880 جو آهي:

There was a young rustic named Mallory,

who drew but a very small salary.

    When he went to the show,

    his purse made him go

to a seat in the uppermost gallery.

هن جو فني گهاڙيٽو اهو آهي ته پهريون ٻه سٽون هم قافيه، وري ٻه سٽون هم قافيه، پنهنجي ۽ آخري لائين پهرين سٽ سان هم قافيه ڪبي آهي

مثال طور، جيئن مٿين لمرڪ ۾ قافيه آهن

پهرين ٻن سٽن جو قافيه هڪجهڙا آهن

ميلري ۽ سيلري

ور ٻه سٽون جيڪي انهن کان پوءِ اچن ٿيون، انهن جا قافيه هڪجهڙا آهن، مٿال طور

شو ۽ گو

وري آخري ۽ پنجين لائين ۾ لفظ گيلري پهرين ٻن ستن جي قافيي سان ملايو ويندو آهي

_________________

جيڪي لفظ ليک ۾ استعمال ڪيا ويا آهن 

The book of Nonsens by Edward Lear

Poetry of Nonsense

Cognition

Limerick

_________________

حسام ميمڻ

29/10/2012

Let us write autobiographies

اچو ته آتم ڪٿائون لکون

محترم شفيق جوکيو پنهنجي وال تي هيءَ شيءِ لکي، جيڪا انتهائي ڪم جي آهي، اسان جي ماڻهن کي سچ ۾ ان شيءَ تي ڌيان ڏيڻ گهرجي. هيٺون پيغام آهي:

جيڪڏهن هر هڪ سنڌي فرد پنهنجي پنهنجي آٿم ڪهاڻي آکاڻي، جيون ڪٿا ويهي لکي ته؛ سنڌي ادب هڪ ڀنڊار جيان ائين ڀرجي کاڻ ٿي پوندو جتان ادب جا موتي لعل املهه ماڻڪ ملندا رهندا جنهن جي ڪڏهن کوٽي ڪانه ٿيندي. 
يارهين ڪلاس جي ڪنهن ڪتاب ۾ پڙهيو هوم؛ 

پر ان قول کي پنهنجي پريم پيار جو وڳو ويس پارائي فيسبوڪ تي شيئر ڪيمُ. 
اهو سبق سندمُ استاد ڊاڪٽر پروفيسر علوي اسرار احمد شڪارپور-سنڌ وارن پڙهايو هوم. 

جوکيو شفيق
29.10.12
_________

شفيق صاحب جي اها ڳالهه پڙهي مون کيس جواب ڏنو:

سائين مان سالن کان ماڻهن کي منٿون پيو ڪيان، انهن کي فونيون پيو ڪيان، خط پيو لکان، پيغام پيو اماڻيان ته خدا جي واسطي پنهنجون ساروڻيون لکو، پنهنجي آتم ڪٿا لکو، يادگيرين کي سهيڙيو، ڪجهه دوستن مان به ڏنو آهي، پر پوءِ ڪيترائي سستيءَ مان ڪم ڪڍي رهيا آهن

شفيق صاحب هي جيڪو قول اوهان ڏنو آهي، مان نه پڙهيو آهي، جي پڙهيو به آهي ته ڌيان نه ڏنو هوندو ڪڏهن، پر ڳالهه سهڻي آهي، مان ٿورو ڳالهه کي ٻي انداز ۾ ڪندو آهيان ته جيڪڏهن هر ماڻهو آتم ڪٿا لکي ته اهو ادب نه به هجي، پر تاريخ ضرور آهي، مان اتم ڪٿائن کي تاريخي حيثيت ڏيندو آهيان

اوهان کي به هٿ ادب جا ٻڌي عرض ٿو ڪيان ته سائين خدا جي واسطي اوهان به پنهنجي آتم ڪٿا لکو، سچ ته اهو شاندار هوندي ، اهي هڪ اهڙي تاريخ هوندي، جيڪا اسان وٽ نه لکي وئي آهي، 

سائين اسرار احمد علوي هڪ شفيق ۽ پيارو ماڻهو آهي، خود سائينءَ کي مان عرض ڪندو رهيو آهيان ته اهي پنهنجي آتم ڪٿا لکن، شڪارپور ۾ هڪ محقق ۽ تاريخ نويس کي چيو هيو ته اهو پنهنجي آتم ڪٿا لکي ۽ هن منهنجي چوڻ تي اها شيءِ لکي هئي، ساڳي ڳالهه مان ڪيترن ئي ماڻهن کي چوندو رهيو آهيان

مان پنهجون ساروڻيون به لکڻ شروع ڪيون آهن، مان اوهان جي ڳالهه سان اتفاق ڪيان ٿو، پر ان کي عملي شڪل ڏيڻ گهرجي، ساڳي ڳالهه آسي زمينيءَ کي عرض ڪندو رهيو آهيان، ساڳي ڳالهه مان بيهر عرض رکان ٿو ته ڀلي آتم ڪٿا ائين نه لکو جيئن تاريخ وار سائيم مرزا قليچ بيگ لکي هئي، پر جيئن جيئن اوهان کي ياد اچي لکندا وڃو، سچ ته اها نئين شيءِ هوندي

مان سوچيندو آهيان اسان جا سڄاڻ، پڙهيل لکيل ماڻهو جيڪڏهن سچ ۾ آتم ڪٿائون، يادگيرون يا ساروڻيون لکن ته سچ ۾ اها بنه نيئن شيءِ هوندي،

مثال جيڪڏهن اها شيءِ فياض امر لکي ته ڇا ته شيءِ هوندي، اها ئي شيءِ ادي شير بانو، شميم بشير، ادل سومرو، انور فگار، اياز غوث، امتياز منگي، مونس اياز، اعجاز منگي، شفيق جوکيو، شمشير سيلرو، خليق ٻگهيو، عديل مهر، ممتاز منگي، شهاب اوستو، عمر ميمڻ، احمد نواز هڪڙو، امداد علي ميمڻ ۽ اهڙا ئي ٻيا دوستن لکن ته اهي شيون سچ ته علمي به هونديون، معلوماتي به، پياريون به ۽ اتساه ڏيندڙ به

مونکي سچ ته انهن ماڻهن تي ڏک ٿيندو آهي، جيڪي پنهجون آتم ڪٿائون لکي نه سگهيا، يا جيڪي رهجي ويا، مثال نقش ناياب منگي، سهيل پيرزادو، نور احمد جوڻيجو، خادم حسين ميمڻ، عثمان انصاري، ممتاز شيخ، ۽ ڪيترائي.

حسام ميمڻ
29/10/2012

To be stubborn

ڪتي وارو ضد
==================

هو مون وٽ پنهنجو انگريزي ڊرافٽ کڻي آيو ، پهريان ته مونکي اهو چيائين ته مان هن کي لکي ڏيان، پر مون کيس چيو مسئلو هن جو آهي هو ڊرافٽ تيار ڪري مون وٽ اچي، پوءِ ان جي وڍ ٽڪ، ڊاهه ٺاهه ڪبي، لکان ئي مان، اهو مونکان نه ٿيندو

همراه ڊرافٽ کڻي آيو، پڙهي منهنجا ڍڍر ئي ڍدرا ٿي ويا، هو آفيسر آهي، ڪميشن ڪئي اٿس (مڙئي نوڪري ملي ويس، سمجهو ٿا جيئن ملي ويندي آهي، پر اوهان وٽ ريفرنس پڪو هجي،

داٻي وارو هجي يا وري اوهان وٽ ڏوڪڙ پاڻي هجي يا وري اوهان به نوڪري ڏيارڻ واري جي ڪم جا هجو ته ڪم ٿي ويندو آهي)

کلي ڪري چيومانس: ”تو جهڙا آفيسر ئي اهڙا ڊرافٽ لکي سگهن ٿا!“

موٽ ۾ غصي ۽ ڪاوڙ واري انداز ۾ ڏٺائين ۽ چيائين:
”هاڻي بڪواس ڇڏ، درست ڪر“

سمورو ڊرافٽ غلط هيو، جتان جتان درست ڪيان پيو ته هو مونکي ڪاوڙ ۾ چوي پيو : ”اهو ته بلڪل صحيح آهي، تون هروڀرو ٿو وڏون ڪڍين“

جن جملن ۽ لفظن لاءِ هن ائين چيو، مان ان کي ڇڏيندو ويس، جيڪڏهن هو درست سمجهي پيو ته مان ڇا پئي ڪري سگهيس، ائين ئي سمورو ڊرافٽ چيڪ ٿي ويو، هن پنهنجي هڪ غلطي نه مڃي، سواءِ هڪ صورتخليءَ جي علطيءَ جي ۽ هو مون وٽان هليو ويو ۽ صبح جو ٻئي دوست ٻڌايو ته هن درخواست وارو ڊرافٽ ڪنهن ٻئي کان لکرايو ۽ ۽ اها رد ٿي چڪي اٿس.

ان ڏينهن کان پوءِ مون وٽ ناهي آيو، مان ڌڻيءَ جا شڪرانه بجا پيو آڻيان ته اهو مون وٽ ٻيهر ناهي آيو، الله اهڙي ڪم لاءِ ڪنهنجو محتاج به نه ڪريس، پر مونکي اها شيءِ ذهن ۾ آئي ته اسان وٽ اها شيءِ ڪيڏي مشهور آهي، عام طور اهو لفظ ڳالهايو ويندو آهي. ”ڪتي وارو ضد“، ٿي سگهي ٿو گهڻن رڳو اهو لفظ ٻڌو هجي، پر مان کوڙ دفعا اهو ڏٺو آهي، منهنجي مشاهدي ۾ آيل آهي، پر مونکي اها اڄ تائين خبر نه پئجي سگهي آهي ته اهو ڪتي وارو ضد ڇا آهي، ڇا ڪڏهن ڪنهن دور ۾ ڪنهن ڪتي ايترو ضد ڪيو هيو، جو اهو ضد اسان وٽ پهاڪي جي صورت اختيار ڪري ويو، پر وڏن جيڪو چيو هيو، سچ ته انهن جا قول، پهاڪا، چوڻيون ڪمال آهن، وڏا سچ ته وڏا آهن!

حسام ميمڻ
29/10/2012

ڀڳو سڄو نه ٿئي، هڪ موتي ٻيو من

ڀڳو سڄو نه ٿئي، هڪ موتي ٻيو من

(ساروڻي)

آغا سليم جاڳو اخبار ۾ هڪ آرٽيڪل لکيو هيو، جيترو مونکي ياد اچي ٿو اهو ٽن قسطن ۾ شايع ٿيو هيو (ڇو ته پراڻي ڳالهه آهي) ان جو عنوان بي حد خوبصورت هيو، سچ ته مونکي ڏاڍو وڻيو هيو، ان ليک جو عنوان هيو:

”ڀڳو سڄو نه ٿئي، هڪ موتي ٻيو من“

ان ۾ ڪو شڪ ناهي ته ليک ڀلو هيو، آغا صاحب جي ان ليک کي جيڪڏهن دوستن کي موقعو ملي ته ضرور پڙهن، سٺو معلوماتي ليک هيو، ان ۾ هڪ هنڌ چيخوف جو قول ڏنو ويو هيو، اهو به مونکي وڻيو هيو، تڏهن اڄ تائين ياد آهي:

”مان سڄي عمر پنهنجي اندر جي حيوان کي مارڻ جا جتن ڪندو رهيو آهيان“

ان مضمون سان هڪ ٻي يادگيري به لاڳاپيل آهي، اسانجو هڪ دوست هوندو هيو، سهيل پيرزادو، اهو ڪجهه سال اڳ ڪينسر ۾ گذاري ويو، اهو ڪتابن جو انتهائي شوقين هوندو هيو، سٺي لائبريري هيس، هن  جو پنهنجو هڪ انداز هوندو هيو، الستي ماڻهو هيو، سگريٽ ڏاڍا پيئندو هيو، جي ايم سيد، پير حسام الدين راشدي ۽ ٻين سنڌي ليکڪن جا اڪثر نالا کڻندو هيو، انهن جون ڳالهيون به ٻڌائيندو هيو. هن کي سنڌ سان پيار هيو، هو ڪتابن جو عاشق هيو.

هن جي گذاري وڃڻ کانپوءِ مان هن تي هڪ ٻه ليک لکيو هيو، خير، هن جي گذاري وڃڻ کانپوءِ ڪافي ڏينهن کان پوءِ چاچي قلندر بخش مونکي چيو ته هو سهيل جا ليک ڏيکاريندو . مان هن ڏي شام جو ويو هيو، هزاري در تي، سهيل جي گهر ٻاهران ويٺاسين ڪرسين تي، چاچي جي هٿ ۾ هڪ ڊائري هئي، اصل ڊائريءَ کي هٿ ئي لاهڻ نه پيو ڏي.

 چيو مانس:

چاچا ڏيکاريو ته خبر پوي ته هن ڇا لکيو آهي!

 ايذائن جو ڊائري ڏيکاريائين، چاچو پاڻ اهو ڊائريءَ ۾ لکيل ليک پاڻ پڙهي ٻڌائي رهيو هيو، ڪجهه ٽڪر ٻڌا، مونکي لڳو ته مان اها شيءِ پهريان به پڙهي چڪو آهيان.

چاچي کي مون چيو: “اهو ليک مون اڳ ئي پڙهيو آهي، اهو سهيل جو ناهي”

چاچي منهنجي واتان اهو ٻڌو ۽ هو ڪاوڙجي پيو، اصل اهڙي دٻ ڪڍيائين جو مان ڪنفيوز ٿي ويس.

چيائين: ”هاڻي هو هن دنيا ۾ ناهي، ته اوهان هن جا دوست ٿي ائين ڪندا”

“اهڙي ڳالهه ناهي چاچا! پر مان سچ ٿو چوان ته اهو ليک سهيل جو ناهي.”

“پوءِ ڪنهنجو آهي؟!“ پڇيائين

”اهو ليک آغا سليم جو آهي، جيڪو هن جاڳو اخبار ۾ ٽن قسطن ۾ لکيو آهي ۽ هتي سهيل رڳو هڪ قسط لکي آهي، پنهنجي هٿ اکرن سان، سهيل کان غلطي اها ٿي وئي آهي جو هن عنوان نه لکيو آهي ۽ آغا سليم جونالو به نه لکيو آهي” مون کيس ٻڌايو

“تو وٽ آهي ته مونکي اخبار ڏيکار” هن چيو

“مان اوهان کي اخبار ڏيندس چاچا، اوهان لفظ لفظ پاڻ ڏسجو” مون کيس چيو

ٻئي ڏينهن تي چاچو مون وٽ پاڻ گهر هليو آيو ۽ مان هن کي ٽئي قسطون ڏنيون اخبار جون، پوءِ وڃي چاچو ڪجهه مطمئن ٿيو ته مان ڪا بهتان بازي نه ڪري رهيو هوس ۽ سچ ڳالهائي رهيو هوس.

چاچي جو ڏوهه نه هيو، هر پيءُ پنهنجي اولاد لاءِ بهتر سوچيندو آهي ۽ چاچو انڪري به پريشان ٿي ويو هيو ته سهيل کي گذاري ڪجهه وقت ٿيو هيو، جيڪو هڪ اهڙو صدمو آهي، جنهن جو ڪاٿو ڪير به ڪري نٿو سگهي. پوڙهي پيءُ کي جڏهن جوان اولاد ائين ڇڏي وڃي ته ان درد جو ڪو ڪاٿو ئي ناهي.

مون اڳ ئي چيوته سهيل هڪ الستي ماڻهو هيو، هو صفا دلبر قسم جو ماڻهو هيو، پيار ڪندڙ هيو هيو ۽ جذباتي به، جيڪا شيءِ وڻي ويندي هيس، اها وٺندو هيو، گولڊ ليف سگريٽ پيئندو هيو، ڪاٽن جا جوڙا پائيندو هيو، ڪڏهن ڪڏهن فقيراڻن حالن ۾ هوندو هيو، ڪڏهن ڪڏهن ڪلين شيو ٿي، پينٽ ۽ شرٽ هڻندو هيو ته هو سچ ۾ هيرو لڳندو هيو.

پر يار جي حياتي ايتري هئي، موذي مرض هن کي اندران ئي انداران کائي کوکلو ڪري ڇڏيو، ڪنهن کي ڪهڙي خبر ته ڪهڙي ڪار ٿيڻي آهي، بس پوءِ سهيل اسان کان وڃڙي وي، سچ ته ڏاڍو ياد ايندو آهي.

سهيل کي آغا سليم سان به پيار هيو، مان سمجهان ٿو هن کي ليک انتهائي وڻيو هيو، انڪري ئي شايد هن پنهنجي ڊائريءَ ۾ اتارڻ چاهيو، پر اهو ليک به پورو اتاري نه سگهيو، اهو به اڌورو، سهيل ڪيترائي ڪم اڌوارا ڇڏيا، هر ماڻهو زندگيءَ ۾ ڪيترائي ڪم اڌرورا ڇڏي ٿو وڃي، انت اوچتو آهي، بي آواز آهي، دٻيل پيران سان موت جو گهوڙيسوار اچي ٿو ۽ ڀر ڪڍي ڀالو هڻي ٿو وڃي ته پوءِ ٿي خبر پوي ته هي ڇا ٿي ويو.

موت وڏي حقيقت آهي، ان کان انڪار نٿو ڪري سگهجي.

آغا سليم جو اهو ليک مونکان ڪڏهن نه وسرندو!

________________________

حسام ميمڻ

28 آڪٽوبر 2012

ٻاڪري عيد جو ٻيو ڏينهن

Dedicate to my father, who is older than Pakistan

When I look at his picture,

I feel profoundly amazed, 

And glazed with a thought, 

That youth is such a wonderful time!

He is a bit older than Pakistan, 

But he is!

He is fighting Diabetes,

Now he has gone old,

Now he is weak,

He can’t handle physical works, 

He needs a rest, 

I love him so much,

I respect him so much,

He is even older than Pakistan,

After my father has gone old, people have started gossips

That he has to go soon! 

To the eternal peace!

When a person gets old,

Then people start guessing about the remaining days, 

I have observed, 

I have heard,

Many of them guessed,

 but they have gone before of my Dad,

Sometimes I think,

Is that really what it is? 

As all our judgments go right,

No, I guess, not!

Eventually, he has to go, 

Because he is even older than Pakistan, 

I am his son,

I am young, 

I have strength, 

He loves me a lot,

He is like a shelter to me under the tropical sun’ 

He is the bank of River Indus’

He is my support’

Whenever, I flashback my memories,

Pertaining to the time when he would have carried me up on his lap,

He would have kissed me with love,

He would have felt joy, 

As I was his produce of his semen, 

How dear is the produce of semen?

One can understand the joy of who has children, 

This is the affection,

This is want,

This is about feelings,

Whatever it may be, 

The zest of it is sweeter than honey, 

I am his produce,

He loves me, 

That cannot be measured,

There is no limit for it, 

No counting,

I am looking at my father’s picture,

And warm tears are dropping down the cheeks

Absorbing on the floor, 

People’s judgmental scathes,

Becoming nightmare for me, 

Shows me horrible images, 

I think of him, 

My father who is even older than Pakistan,

Spending his remaining days in loneliness,

He is in deep thinking too,

He is almost lost in thoughts,

He gets alerted on slight matters,

Because he has gone weak,

He recalls his youth certainly, 

I still remember,

When I was a kid,

I asked him, 

‘’How old are you’’

He laughed, and replied

‘’ I am older than Pakistan’’

In that little age,

I felt so proud, 

That my father was even older than Pakistan,

A little more may be but he is.

I met him few months back,

On my visit back home,

I was caught by surprise when I looked at him,

He was not doing well at all, 

His health had gone so down,

I asked him instantly to go with me, 

And live with me now on, 

He refused and gave excuses,

That he wants to die where was he born, 

he said,

‘’Karachi is gone suffocated’’

‘’People have come intolerant’’

‘’pollution has gone up’’

‘’over crowded city’’

‘’too much traffic

‘’ and won’t be able to go out of your house’’

‘’ here at least I go outside’’

‘’Walk around in streets and roads’’

‘’ get my legs relaxed’’

‘’ in Karachi, that will not be possible’’

‘’climbing steps is a hard for me’’

He assured me that he will come to visit 

I have been waiting till then, 

But, 

My father has not come yet,

I have been asking him to come,

But he always reply the same, 

‘’ I will come, soon’’

In fact, I am worried about him.

The people’s gossips have echoed in my mind so deep, 

My father who is even older than Pakistan,

He is so weak,

People are now looking forward for his pass away, 

Sooner, or later he will pass away,

The old things get obsolete,

And for obsolete things people think the same way.

One day, Death has to knock our door,

Even though human being is a superior to other beings,

But human has to get caught by Angel of Death one day,

He breaks down and dies

Only Left over is the memories.

My father who is even older than Pakistan,

People make such judgments every day, 

I wish I could impart,

And I would have given him good health,

And my youth, 

That’s my crave, 

But 

All we think cannot be possible 

Father has to go, 

Sooner or later,

He is the even older than Pakistan,

I resemble, 

If father had gone, 

So is that one day,

Pakistan will go too! 

Everything on earth is mortal, 

Ibn-e-Khaldoon has described the same,

Some days are for growth,

Some days are for the peak time,

And some are for downfall,

And then everything has to end

Yes

My father, 

Yes

Pakistan, 

And I will have to reach to end! 

Everything will reach to end!

After everything finished

Another new world will emerge

So every end has its beginning,

Eventually new world will reach to an end,

Everything is on winding road of end,

My father 

Pakistan 

Myself

And we all

On our own way to end,

The end is the reality

The end will remain

The truth is that 

The end is only endless.

_____________________

Note for the translator:

Especial thanks to Zahoor Soomro,

who bleongs to Shikarpur

but lives in London, UK for some years

He is very sensetive person

because he is a poet as well,

he writes poetry not only in English but Urdu too.

I'm thankful dear Zahoor for this toilsome work,

you obliged, 

gave me honor and you transalted my verse

from Sindhi to English.

It is really a toilsome work. 

Hisam Memon

October 26, 2012

___________

Sindhi Version

 مان هن جي تصوير ڏسي

انتهائي خوش ٿيندو آهيان

سچ ته جواني ڪمال آهي

هو پاڪستان کان ڪجهه وڏو آهي

ڪجهه ئي

 پر وڏو ته آهي

هاڻي هن کي شگر آهي

هاڻي هو پوڙهو ٿي ويو آهي

هاڻي هن جي بت ۾ دم ناهي

ته جسماني ڪم ڪري سگهي

هن کي آرام جي ضرورت آهي

مان هن سان انتهائي پيار ڪندو آهيان

هو مون لاءِ انتهائي قابلِ احترام آهي

هو پاڪستان کان به وڏو آهي

جڏهن بابا ڪمزور ٿي ويو آهي ته

سڀ چون ٿا

اڄ نه سڀان هو پنهنجا ڏينهن پورا ڪري

مٽيءَ ماءُ حوالي ٿيندو

ماڻهو جڏهن پوڙهو ٿي وڃي ٿو

ته دنيا اهڙا انومان پالي ٿي

مان ڏٺو آهي

ٻڌو آهي

ڪيترن ائين سوچيو

پر اهي بابا کان اڳ

مٽيءَ ماءُ حوالي ٿيا

ڇا ضروري آهي ته

جيئن اسين سوچيون

تئين ئي ٿئي

پر دير يا سوير

هو ضرور مٽيءَ ماءُ حوالي ٿيندو

ڇو ته هو پاڪستان کان به وڏو آهي

مان هن جو پٽ آهيان

جوان آهيان

بت ۾ مضبوط آهيان

هو مونکي انتهائي گهڻو پيار ڪندو آهي

هو مون لاءِ ٿڌي ڇانو جهڙو آهي

سنڌوءَ جو ڪنارو آهي

منهنجو سهارو آهي

مان تصور ڪيان ٿو

ڪڏهن هن مونکي ڪڇ ۾ کنيو هوندو

چميو هوندو

خوش ٿيو هوندو

ته مان هن جي نطفي جو ڦل آهيان

نطفي جو ڦل ڪيترو مٺو ٿئي ٿو

هر اولاد وارو شخص ڄاڻي ٿو

هي هڪ جذبو آهي

جبلت آهي

يا محسوسات

جيڪو به

ان جو ذائقو ماکي کان وڌ آهي

مان هن جو ڦل آهيان

هو مونکي چاهي ٿو

جنهن جي حد ناهي

ماپو ناهي

ڪو کاتو ناهي

مان پنهنجي بابا جي تصوير ڏسان ٿو

منهنجي اکين مان گرم لڙڪ

ڳلن تان ترڪيا

زمين ۾ ضم ٿي وڃن ٿا

دنيا جيڪي انومان پالي ٿي

مون اڳيان ازدها بڻجي اچن ٿا

مان هن لاءِ سوچيان ٿو

بابا جيڪو پاڪستان کان به وڏو آهي

هاڻي پنهنجا آخري ڏهاڙا

اڪيلائيءَ ۾ گهاري ٿو

هو به سوچي ٿو

انتهائي گهرو

هو سوچن ۾ گم آهي

هاڻي هو ننڍي ڳالهه تي به ڇرڪ ٿو ڀري

ڪمزور جو ٿي پيو آهي

هن کي پنهنجي جواني ياد اچي ٿي

مون کي ياد آهي

مان ننڍو هوس

مان هن کان هڪ دفعي پڇيو هيو

بابا اوهان جي عمر ڪيتري آهي

هن کلي ڪري چيو هيو

مان پاڪستان کان به وڏو آهيان

هن چيو هيو

مان ننڍي هوندي کان

ان ڳالهه تي فخر ڪندو آهيان

بابا پاڪستان کان به وڏو آهي

ڪجهه ئي

پر آهي ته وڏو

ڪجهه مهينا اڳ ملاقات ٿي هئي هن سان

جڏهن ڳوٺ ويو هوس

هن کي ڏسي جهٻو اچي ويو هو

مون کان رڙ نڪري وئي هئي

۽ مان هن کي چيو هيو

بابا اوهان جي اهڙي حالت

بس، اوهان مون سان گڏ هلو

اوهان مون سان رهو

هن اهو چئي مون واري ڳالهه ٽاري

ته هو جتي ڄميو آهي

اتي ئي مرندو

ڪراچيءَ ۾ هاڻي ساهه ٻوساٽبو آهي

ماڻهو ماڻهن کي ڪچو ٿا کائن اتي

دونهون آهي

تمام گهڻا ماڻهو آهن

ٽريفڪ آهي

۽ تو واري جاءِ کان ٻاهر نڪري نه سگهندس ڪاڏي

هتي وري به ٻاهر نڪندو آهيان

ڪجهه رستا ۽ گهٽيون گهمندو آهيان

ڄنگهون ساهيندو آهيان

ڪراچيءَ ۾ اهو سڀ مون لاءِ ممڪن ناهي

ڏاڪڻيون لهڻ چڙهن به مسئلو آهي

هن مونکي چيو هيو

ته هو مون وٽ ايندو

مان انتظار ڪندو رهيو آهيان

پر بابا اڃا ناهي آيو

مان هن کي چوندو رهيو آهيان

ته اچو

هو هر دفعي ساڳيو ئي جواب ڏيندو آهي

ته ايندس، جلد ايندس

سچ ته مان هن لاءِ پريشان آهيان

مونکي زماني جي انومانن جا پاليل ازدها

وڪوڙي ويا آهن

بابا جيڪو پاڪستان کان به وڏو آهي

هاڻي بنهه ڪمزور آهي

دنيا ان جي موڪلاڻيءَ لاءِ سوچي ٿي

دير سوير هن کي اسانکان موڪلائڻو آهي

ڇو ته جيڪا شيءِ پراڻي ٿي ويندي آهي

ان لاءِ دنيا ائين ئي سوچيندي آهي

موت کي اسان جو در کڙڪائڻو آهي

انسان توڙي جو سموري مخلوقن ۾

شرف وارو آهي

پر هن کي هڪ ڏينهن

موت جو گهوڙيسوار ڀالو هڻي وٺي ٿو

هو ڪري پوي ٿو

۽ پوءِ رڳو يادون ئي بچن ٿيون

بابا جيڪو پاڪستان کان به وڏو آهي

هن لاءِ اهڙا انومان روز اچن ٿا ۽ وڃن ٿا

ڪاش هن کي منهنجي صحت ملي پوي

ڪاش هن کي منهنجي جواني ملي پوي

مان اها دلي خواهش رکان ٿو

پر اهو سڀ ناممڪن آهي

بابا کي دير يا سوير

مٽيءَ ماءُ حوالي ٿيڻو آهي

بابا جيڪو پاڪستان کان به وڏو آهي

مان سوچيان ٿو

جيڪڏهن بابا مٽيءَ ماءُ حوالي ٿيندو

ته پاڪستان جو به انت ايندو

دنيا ۾ هر شيءِ جو هڪ مدو آهي

ابن خلدون به ته ائين چيو آهي

ڪجهه ڏينهن وڌڻ ويجهڻ جا

ڪجهه ڏينهن عروج جا

ڪجهه ڏينهن زوال پذيريءَ جا

۽ پوءِ انت ٿيڻو آهي

ها بابا جو انت ٿيڻو آهي

ته پاڪستان جو انت به ٿيندو

منهنجو انت به ٿيندو

ائين انت جي دنيا کان پوءِ

هڪ نئين دنيا جي شروعات

وري ان جو انت

سموري دنيا انت ڏانهن وڃي رهي آهي

منهنجو بابا

پاڪستان

مان

۽ اسين سڀ

پنهنجي پنهنجي انت ڏانهن

وڃي رهيا آهيون

انت ئي اصل آهي

انت ئي رهڻو آهي

انت ئي

سچ ته

بي انت آهي

___________

حسام ميمڻ

25/10/2012